සර්වඥ ධාතූන් බෙදී ගිය හැටි ඔබ දන්නවාද?

බුද්ධ පරිනිර්වාණය සිදුවුන බව රාජකීය වෛද්‍ය වරුන්ගෙන් දැනගත් අජාසත් රජු අධික ලෙස රෝගාතුර විය , විටින් විට සිහි නැති විය, බෙහෙත් ඔරු හතක් රජු සුවපත් කිරීම සඳහා භාවිතා කරන්නට සිදුවිය, පසුව රජු බුදුන් වැඩ විසූ ස්ථාන වෙත ගොස් ඒවාට වඳිමින් හඬමින් කල් ගෙවන්නට විය, පෘතග්ජනයෙකු වූ අජාසත් රජු සේනා පිරවරා කෙසේ හෝ ර්වඥ ධාතූන්ගෙන් හරි අඩක් තමා ලබා ගන්නවා ය යන චේතනාවෙන් මල්ලව රජ දරුවන්ට අයත් සල් උයන ආශිතව කඳවුරු බැඳ සිටිය හ, විශාලා මහනුවර ලිච්චවී රජුන්ද,කිඹුල්වත් පුර ශාඛ්‍ය රජ දරුවන්ද,අල්ලකප්ප බුලී රජ දරුවන්ද,රාමගාම හී කෝලිය රජුන්ද,පාවා නුවර මල්ලව රජ දරුවන්ද,චේතදීප හී භ්‍රාහ්මනයෝද යුධ කොට හෝ ධාතූන් වහන්සේලා හරි අඩක් ලබා ගැනීමට කටයුතු කරන බව දැන්වීය,

මල්ලව රජ දරුවන් සියළුම ධාතූන් තමන්ට අයිති බව කීවේ බුදුන් තම රාජධානියේ මහා පරිනිර්වාණය සිදුකල හෙයිනි,

සිදුවන්නට යන මහා විනාශය තේරුම් ගත් ද්‍රෝණ බ්‍රාහ්මනයා මහා ගර්ජනාවක් කලහ, ද්‍රෝන සියළු රජවරුන්ගේ ගුරුවරයා වූහ, පසුව ද්‍රෝණගේ හඬට සියල්ල අවනත විය, සම සමව සියළු ධාතූන් බෙදාදෙන බව ඔහු පොරොන්දු විය,

ශ්‍රී දේහය ආධාහනය කල පසු ලෙණ විවරකරන අවස්ථාවේ එහි විශාල ප්‍රමාණයේ ධාතූන් හතක් තිබිය යුතු විය, ළලාට ධාතුව,වම් අකු ධාතුව හා දකුණු අකු ධාතුව,ධන්ත ධාතූන් හතරක් ලෙසය ,

නමුදු ඛේම මහ රහතන් වහංසේ ඉර්ධියෙන් දෙණ දැවෙද්දීම සියුම් ශරීරයක් මවා දකුණු දළදාව තම අතට ගෙන තිබේ,

දෙන විවර කල වහාම රජදරුවෝද හිමිවරුද හඬා වැලපෙන්නට පටන් ගත්හ, මේ අතර ද්‍රෝණ බ්‍රාහ්මනයාට මෙසේ සිතිනි, මේ සියළුම ධාතු බෙදා දුන් පසු මට වන්දනාව පිණිස කිසිවක් ඉතිරි නොවේ..එසේ සිතා රහසේම ඉතිරිව තිබූ දන්ත ධාතූන් තුන එකක් ජටාවේත්, අනික,ඉනේත්, ඉතිරිය පාදයේත් සඟවා ගනු ලැබීය,

කිසිවෙකු නොදැක්ක නමුත් සක්‍රයාත් දහදහසක් ලෝක ධාතූන්ගේ දෙවි වරුන් මෙය දිටි හ, ශක්‍ර දෙවියන් සියුම් අතක් මවා ජටාවේ වූ දකුණු දන්ත ධාතුව ගත් හ, එය සිදුහතුන්ගේ කේශ තැන්පත් කර ඇති සිළුමින සෑයේ තැන්පත් කරන ලදි, අනෙක් දන්න ධාතූන් පිළිවලින් ඝටීකාර මහා බ්‍රහ්මයාත්, ජයසේන නම් නා රජුත් ලබා ගත්හ, ඛේම මහ රහතන් වහන්සේ ලබා ගත් ධාතුව කලිගු රටේ රජුට පිරිනමන ලදි, (එය දන්න කුමරු හා මාලිය මෙරටට රැගෙන ආ හ)බ්‍රහ්මයන් තම දන්ත ධාතුව සිදුහතුන්ගේ ගිහි වස්ත්‍ර තැන්පත් කර ඇති සළු මින සෑයේ තැන්පත් කරන ලදි,

දෙනේ ඉතිරිව තිබූ ධාතූ ප්‍රමාණය රන් නැලි අටක් විය, ඒ සියල්ල රජ දරුවන් අතර සමසේ බෙදා දෙන ලදි, ඒ අතර මුංපියල්ලක, කඩ සහලක, අබ ඇටයක ප්‍රමාණයේ ධාතූන් විය, පමා වී තවත් රජවරු ආහ, ඔවූහූ සඳුන් දරින් කල ආධාහන සෑයේ අළු හා ඉතිරිව තිබූ දෑ රැගෙන ගිය හ,

ද්‍රෝණ බ්‍රාහ්මනයා සියළු කටයුතු අවසන තමා සඟවා ගත් දන්ත දාතූන් පිරික්සීය, ඒ සියල්ලම අතුරුදහන් වී තිබිනි, නමුදු ඔහුට සැනසෙන්නට සියළු ධාතූන් බෙදූ රන් නැලිය විය, ඔහු එය තැන්පත් කරවා වෛත්‍යක් ඉදිකරන ලදි,

රජ දරුවෝ තම තමන්ට ලබා දුන් සර්වඥ දාතු තැන්පත් කරවා චෛත්‍ය කරවා පුද සැලකිලි දැක්වූහ...අළු හා දැව කොටස් රුගෙන ගිය රජ දරුවන් අංගාරව නම් චෛත්‍යක් කරවන ලදි,

සියළු ධාතූන් එසේ බෙදා තුන් මසක ඇවෑමෙන් ධර්ම සංගායනාවක් මහාකාශ්‍යප තෙරුන්නේ මූලිකත්වයෙන් පැවතිනි,

ඉන් පසුව දිවැසින් අනාගතයේ මේ ධාතූන්හට සිදුවන ව්‍යවසනය දැක නැවත ඒ බෙදා දුන් රන් නැලි අටෙන් හතක් එකතු කල යුතු බව මහ හරතන් වහන්සේ අජාසත් රජුට දැන්වීය..රජු තරමක් බිය විය, ඒවා නැවත ලබාගතහොත් නියතවම යුද්ධයක් ඇතිවිය හැකිය , රජු ඒ බව මහාකාශ්‍යප හිමිට දැන්වීය,

මහා කාශ්‍යප හිමියන් රජු අමතා..ධාතු එක් රැස් කරන කාර්‍ය මහා රහතන් වහන්සේලා සිදුකරන බවත් පුද පිණීස ධාතූන් යම් ප්‍රමාණයක් රඳවා අනෙක් සියල්ල රැගෙන එන බවත් ඒවා දැන්පත් කිරීමට පොළව යට ආරක්ශික රන් කරඪු හතක් කරවන ලෙස දැන්වීය,

අටක් බෙදා දුන් පසුව යලි හතක් පමණක් එකතු කිරීම රජුට මහත් ප්‍රශ්ණයක් විය..රජු මහ රහතන් වහන්සේගෙන් එය විමසීය..මහ රහතන් වහන්සේ කියා සිටියේ රාමග්‍රාමයේ කෝලිය රජදරුවන්ට දුන් නැලිය ආරක්ශා කරගත යුත්තක් නැත, එය නා ලොවට වැඩමවා පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ රජ වන දුටුගැමුනු නම් රජෙක් ස්වර්ණමාලීනම් චෛත්‍යක් කරවා එහි ආරක්ශිතව තැන්පත් කර රැක ගනියි යන්නයි,

පසුව රජු විසින් පොළව යට කරවූ චෛත්‍ය ගර්භයක රන් කරඪු හතක බහා සර්වඥ ධාතූන් මතු රජවෙන ධර්මාශෝක නම් අධිරාජ්‍යයාට පමනක් විවරකර ගත හැකි වනසේ දෙවියන්ගේද ආරක්ශාව සහිතව වාසලසංඝටක නම් මන්ත්‍රෙයන් ආරක්ශා කර කිසිවෙකුට නොපෙනෙනන්ට තබන ලදි...එහි දැල්වූ සිංහ තෙල් පහන්ද, මල්ද, සුවඳ දුම්ද රහතන්වහන්සේලාගේ බලයෙන් නැවත වසර දෙසීය පනහකට පසු විවර කරන මොහොත දක්වා දැල්වෙමින් සුගන්ධවත්ව පැවතුනුබව කියවේ..

වසර දෙසීය පනහකට පමන පසු රජවූ ධර්මාශෝක රජු සියළු ධාතු එක් කරවා චෛත්‍ය අසූ හාරදහසක් කරවා එකම දින ධාතු තැන්පත් කල බවත් කියවේ..

ශ්‍රි ලංකාවේ බුදු දහම ස්ථාපනය කිරීමෙන් පසු සුමන සාමනේරයන් අත දේවානම් පියතිස්ස රජුට යොදුනක් යොදුනක් පාසා වෙහෙර විහාර කරවන පොරොන්දුව මත බුදුන් වැළඳූ පාත්‍රයද නැලියක් සර්වඥ ධාතූන්ද දුන් බව කියවේ..

ළලාට ධාතුව නාග ලෝකයෙන් ගෙනවිත් සේරුවාවිල චෛත්‍යක් කරවා තැන්පත්කරන ලදි, දකුණු අකු දාතුව ථූපාරාමයේ ස්ථාපිත කල බවත්,සෝමාවතිය තුල එක් දන්ත ධාතුවක් ස්ථාපිත කරවා වැඳුම් පිදුම් කල බවත්, අනෙකුත් දළදාව ශ්‍රි දළදා මාලිගයේ තැන්පත් කර ඇති බවත් දැක්වේ..

මෙලෙස බලන කල ධාතූන් අඩක් යුධ කරහෝ බලා ගැනීමට තැනූ රජවරුන් අභිබවා ශ්‍රී ලංකාවට හිමිවී තිබේ ඒ මෙරට තුල ඊට අවැසි ආරක්ශාව ඇති බැවිනි..එය ඉදිරියට රැක ගැනීම බෞද්ධ ජනයා සතු යුතුකමයි..!!

චමින්ද ප්‍රදීප් සිල්වා ගුණරත්න.